روشهای ارزیابی کلاس، ابزاری برای انجام سنجش تکوینی در کلاس ریاضی است که شامل فعالیتهای سادهی کلاسی هستند که بر اساس نمره و امتیازات کمّی نمیباشند؛ بلکه هدف اصلی از انجام آنها، آشنایی بیشتر با دانستههای دانشآموزان بهمنظور کمک به پیشرفت یادگیری آنان و بهبود شیوههای یاددهی است.
مزایای Math CATs
- این روشها سریع است، وقت کلاس را نمیگیرد و نتایج آن بلافاصله قابلاستفاده است.
- هر معلم ریاضی میتواند آنها را با روش موردنظر خود و با توجه به موضوع درس طراحی و اجرا نماید.
- از طریق این ارزیابی همهی دانشآموزان میتوانند نهتنها آنچه را که خوب فهمیدهاند، بلکه آنچه را نیز بهخوبی درک نکردهاند، آشکار نمایند.
- برخلاف امتحانات پایانی، از طریق ارزیابی کلاس در طول سال تحصیلی، معلم میتواند پیش از آنکه دیر شده باشد، از چگونگی یادگیری دانشآموزان و پنداشتههای غلط آنها آگاه شود و نسبت به رفع آنها اقدام نماید.
- دانشآموزان ممکن است از طرح سؤالات و ابهامات خود در کلاس درس و در حضور همکلاسیهای خود اکراه داشته باشند. این ارزیابیها فرصت مناسبی را فراهم میسازد تا آنان بتوانند مشکلات درسی و بدفهمیهای خود را به معلمشان مطرح نمایند.
- با وادار نمودن دانشآموزان به خود سنجشی و اندیشیدن بیشتر در مورد دانستههایشان به یادگیری و پیشرفت ریاضی آنان کمک میکند و نوعی تفکر انتقادی را در دانشآموزان تقویت مینماید.
روشهای معمول ارزیابی پیشرفت درسی دانشآموزان (MathCATs)
برای اجرای MathCATs، خود سنجی توسط دانشآموزان با نظارت و هدایت معلم کلاس انجام میشود تا ضمن پی بردن به دانش تجربهی دانشآموزان، فهم آنها از مباحث جدید درسی نیز آشکار گردد.
خود سنجی توسط دانشآموزان
خود سنجی، شیوهای از سنجش است که در آن شاگردان با روشهای مختلف و با هدایت معلم به ارزیابی دانستههای خود از محتوای یک درس ریاضی میپردازد. سنجش تکوینی با افزایش انگیزش دانشآموزان آنان را به خودسنجی تشویق مینماید.
برخی از روشهای خودسنجی:
- یادداشتهای کوتاه توسط دانشآموزان؛ در پایان درس فرصتی داده شود و از دانشآموزان خواسته شود که بنویسند در کلاس چه نکتههای مهمی آموختهاند چه سؤالات و ابهاماتی برای آنان بیپاسخ مانده است.مزیت این روش در آن است که با تکرار این یادداشتهای کوتاه، معلم ریاضی میتواند برداشت خوبی از چگونگی درک دانشآموزان از درس داشته باشد و هدفهای خود را در تدریس با برداشت آنها مقایسه کند.
- پیچیدهترین نکته از منظر دانشآموز؛ از دانشآموزان خواسته شود پیچیدهترین نکته، تعریف، مفهوم و قضیه درس را مشخص نمایند.بهاینترتیب معلم میتواند به چگونگی برداشت و تصویر ذهنی دانش آموزان از مفاهیم پی ببرد و اینکه آیا نکتهی پیچیدهی درسی از منظر دانشآموز و معلم یکی است؟
- نقاط قوت و ضعف؛ از دانشآموزان خواسته شود که نقاط ضعف و قوت درس را فهرست کنند و برای هر یک دلیل یا دلایلی را ارائه دهند.
- بازگویی مطالب درسی؛ از دانشآموزان بخواهیم بخشی از درس یا یک تعریف یا مفهوم ریاضی و یا گزاره را با زبان و برداشت خود بازگو کنند. در اینجا، قدرت درک دانشآموزان و توانایی انتقال مطالب به دیگران سنجیده میشود.
- طرح سؤال توسط دانشآموز؛ از دانشآموزان بخواهید در ارتباط با موضوع درس یک یا دو سؤال طرح نمایند یا حتی پروژهای را بهعنوان یک فعالیت ریاضی طراحی کنند و نسبت به انجام آن اقدام نمایند. این پروژه میتواند دربردارنده مسائلی کوتاه و هدفمند باشد که با حل آنها، شاگرد بهسوی حل یک مسئلهی پیچیدهتر و یا اثبات یک گزارهی ریاضی هدایت شود.
- ارزیابی نسبی؛ از دانشآموز بخواهید که عملکرد خود را با اجراها و عملکردهای قبلی خود بسنجد. با استفاده از این روش آنها با مقایسه نتایج قبلی میخواهند خود را بهبود بخشند. آنها خود را با سایر دانشآموزان مقایسه نمیکنند که ممکن است به اعتمادبهنفسشان لطمه وارد کند.
منابع:
اصول آموزش ریاضی. دکتر سید حسن علم الهدایی